SKKN Một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm nhằm giáo dục toàn diện cho học sinh Lớp 5

 Một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm nhằm giáo dục toàn diện cho học sinh lớp 5
 I. PHẦN MỞ ĐẦU
 I.1. Lý do chọn đề tài
 Giáo dục là nền móng của sự phát triển khoa học - kỹ thuật, giáo dục mang lại 
sự phát triển cho nền kinh tế quốc dân, nền văn minh của đất nước. Với mục tiêu 
giáo dục của Việt Nam là đào tạo con người, đào tạo thế hệ trẻ Việt Nam phát triển 
toàn diện, có đạo đức, tri thức, sức khoẻ, thẩm mỹ, có nghề nghiệp và kỹ năng sống 
có thể đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của sự phát triển đất nước trong thời kì công 
nghiệp hoá - hiện đại hoá và hội nhập quốc tế.
 Đứng trước những đòi hỏi của sự phát triển nền kinh tế - xã hội trong giai 
đoạn mới, nhu cầu về nguồn nhân lực chất lượng cao thì mục tiêu giáo dục toàn diện 
học sinh được xác định là nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu đối với mỗi đơn vị trường 
học, mỗi cấp học.
 Tiểu học được xác định là bậc học nền tảng trong hệ thống giáo dục quốc dân, 
là bậc học "nhằm giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển 
đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản để 
học sinh tiếp tục học trung học cở sở.”(Luật Giáo dục)
 Đặc điểm lao động sư phạm của Bậc Tiểu học, thông thường mỗi giáo viên là 
một giáo viên chủ nhiệm lớp, giáo viên chủ nhiệm lớp thường dạy hầu hết các môn 
học ở Tiểu học, có rất nhiều thời gian trên lớp mình, có trách nhiệm trực tiếp tổ chức 
dạy học, giáo dục và tổ chức, hướng dẫn thực hiện mọi hoạt động giáo dục của lớp 
mình chủ nhiệm. Vì vậy giáo viên chủ nhiệm ở bậc tiểu học có một vị trí hết sức 
quan trọng trong việc hình thành và phát triển toàn diện nhân cách học sinh. Chính 
vì vậy, giáo viên chủ nhiệm phải là người có năng lực, kinh nghiệm và uy tín, có khả 
năng tổ chức tốt công tác dạy học và giáo dục học sinh của một lớp. 
 Để thực hiện được nhiệm vụ giáo dục toàn diện học sinh, đòi hỏi người giáo 
viên chủ nhiệm Bậc Tiểu học phải là một "Người thầy tổng thể" là người thầy mẫu 
 Người thực hiện: Nguyễn Thị Ngọc Mỹ - Trường TH Hà Huy Tập 2 Một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm nhằm giáo dục toàn diện cho học sinh lớp 5
 I.4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu 
 - Tập trung nghiên cứu đề tài “Một số kinh nghiệm trong công tác chủ 
nhiệm nhằm giáo dục toàn diện học sinh ở trường Tiểu học” tại trường Tiểu học 
Hà Huy Tập, ở các lớp 5A, 5C trong các năm học 2011 – 2012; 2012 – 2013; 2013 – 
2014.
 I.5. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu.
- Phương pháp điều tra.
- Phương pháp phân tích tổng hợp.
 II. PHẦN NỘI DUNG
 II.1. Cơ sở lí luận của vấn đề
 Nhiệm vụ giáo dục trẻ không chỉ là nhiệm vụ của thầy cô giáo mà còn là 
nhiệm vụ của cha mẹ học sinh, nhiệm vụ của người lớn và của toàn xã hội.
 Đội ngũ giáo viên trong nhà trường là lực lượng chủ yếu quan trọng nhất 
trong tập thể sư phạm, làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục, là người quyết định chất 
lượng giáo dục trong nhà trường, trong đó đội ngũ giáo viên chủ nhiệm là người 
quản lý giáo dục trực tiếp học sinh một lớp, có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc 
giáo dục nhân cách cho học sinh. Để thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện cho học 
sinh người giáo viên chủ nhiệm ở Tiểu học phải là người toàn diện, là người mẫu 
mực, là tấm gương sáng để học sinh noi theo. 
 Ở trường, thầy cô giáo chủ nhiệm các em là những người có uy tín với các em 
nhất, là người mà các em luôn yêu quý, tin tưởng nhất, phục tùng nhất. các em nghe 
lời thầy cô chủ nhiệm mình là trên hết. Thầy cô giáo chủ nhiệm có ảnh hưởng rất lớn 
đến mọi hoạt động và sự phát triển toàn diện của các em.
 Học sinh Tiểu học thật ngây thơ và trong sáng, các em như tờ giấy trắng, thầy 
 Người thực hiện: Nguyễn Thị Ngọc Mỹ - Trường TH Hà Huy Tập 4 Một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm nhằm giáo dục toàn diện cho học sinh lớp 5
đặc biệt là giáo dục ở bậc Tiểu học – bậc học nền tảng cho quá trình học của con em 
mình. Họ đã có ý thức tự giác, thái độ tích cực trong việc giáo dục con em mình và 
kết hợp với nhà trường để giáo dục học sinh. Đây là điều rất cần thiết góp phần 
quyết định thành công của giáo viên chủ nhiệm, của người thầy và của nhà trường.
 • Khó khăn
 Trong thực tế vẫn còn tình trạng nhận thức chưa đúng đắn, chưa phù hợp 
trong việc, coi nhẹ công tác chủ nhiệm lớp, chưa tập trung rèn luyện, đổi mới 
phương pháp, kĩ năng trong công tác chủ nhiệm lớp.
 Không ít giáo viên hiện nay chỉ tập trung chủ yếu vào các tiết dạy văn hóa 
làm sao cho tốt, cho giỏi, còn việc giáo dục, rèn luyện học sinh thì chưa quan tâm 
nhiều. Trong khi đó mục tiêu giáo dục của nước ta không chỉ giáo dục con người có 
tri thức mà còn cần đào tạo con người, đào tạo thế hệ trẻ Việt Nam phát triển toàn 
diện, có đạo đức, tri thức, sức khoẻ, thẩm mỹ, và kỹ năng sống có thể đáp ứng yêu 
cầu ngày càng cao của sự phát triển đất nước trong thời kì Công nghiệp hoá - hiện 
đại hoá đất nước và hội nhập quốc tế.
 Cha mẹ, gia đình học sinh phần lớn cũng tham gia thường xuyên vào việc 
giáo dục các em ở nhà. Tuy vậy, họ là người không được đào tạo nghề dạy học nên 
họ không đủ phương pháp, kĩ năng hoặc không có phương pháp và kĩ năng phù hợp 
trong việc giáo dục trẻ nên việc giáo dục con cái gặp rất nhiều khó khăn.
 Một số phụ huynh học sinh vì lí do điều kiện kinh tế còn khó khăn hoặc gia 
đình không hạnh phúc,  nên chưa quan tâm đến việc học của con em ở nhà cũng 
như ở trường, việc giáo dục con cái của họ là “Trăm sự nhờ thầy”. Từ đó ảnh hưởng 
rất lớn đến việc dạy học và giáo dục của thầy cô ở trường, làm cho việc dạy học và 
giáo dục ở trường khó khăn hơn, kém hiệu quả hơn.
 Trường TH Hà Huy Tập là trường ở xa trung tâm huyện và cũng là trường có 
địa bàn tương đối rộng, một số gia đình học sinh có điều kiện kinh tế còn khó khăn. 
 Người thực hiện: Nguyễn Thị Ngọc Mỹ - Trường TH Hà Huy Tập 6 Một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm nhằm giáo dục toàn diện cho học sinh lớp 5
những năm học qua, song song với việc giảng dạy tốt các môn học theo qui định, tôi 
luôn cố gắng phấn đấu làm tốt vai trò, nhiệm vụ của một giáo viên chủ nhiệm lớp. 
 *Mặt yếu
 Học sinh lớp 5 là lớp cuối cấp ở Tiểu học. Ở lứa tuổi này, các em đã có nhiều 
thay đổi về nhận thức, về tâm sinh lí, tình cảm và cả các mối quan hệ xã hội. Nhiều 
em đang ở ngưỡng cửa của tuổi dậy thì. Các em rất dễ bị lôi kéo, dụ dỗ, bị xâm 
hại,Nhưng các em vẫn chưa có đủ khả năng để từ chối, để tự bảo vệ mình. Vì vậy, 
các em rất cần được giáo dục và rèn luyện nhiều kĩ năng sống để tự tin trong học 
tập, trong cuộc sống.
 Ở trường tôi, những năm học trước do cơ sở vật chất còn thiếu nên chỉ dạy 
một buổi/ ngày và có 1 buổi các em phải học vào thứ bảy. Vì vậy, giáo viên chủ 
nhiệm lớp còn gặp khó khăn về thời gian trong công tác chủ nhiệm lớp dẫn đến 
thường xuyên phải kéo dài buổi học so với qui định, gây căng thẳng, mệt mỏi cho 
học sinh và làm một số phụ huynh bực bội vì phải chờ đợi lâu khi đi đón con em 
mình tan học. 
 d. Các nguyên nhân, các yếu tố tác động
 * Về phía giáo viên:
 - Trong quá trình truyền thụ kiến thức cho học sinh, giáo viên chưa thường 
xuyên chú ý phân loại các đối tượng.
 - Trong quá trình chủ nhiệm lớp, giáo viên chưa quan tâm nhiều đến điều kiện 
gia đình của từng em.
 - Các hoạt động ngoại khoá như văn nghệ, thể dục, thể thao, hoạt động Đội 
chưa được chú trọng đúng mức nhằm phát huy tính hiệu quả của nó trong việc nâng 
cao chất lượng học tập.
 * Về phía học sinh
 - Một số học sinh chưa xác định động cơ học tập đúng đắn nên chưa chăm học.
 Người thực hiện: Nguyễn Thị Ngọc Mỹ - Trường TH Hà Huy Tập 8 Một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm nhằm giáo dục toàn diện cho học sinh lớp 5
 Qua phiếu điều tra này, tôi nắm được đầy đủ các thông tin cần thiết về từng 
học sinh để ghi vào Sổ Chủ nhiệm. Và quan trọng hơn cả là tôi đã hiểu một phần về 
học sinh của mình, điều đó rất có lợi cho tôi trong công tác giảng dạy và giáo dục 
học sinh. 
 Sau khi điều tra phân loại từng đối tượng học sinh đầu năm. Tôi đã trực tiếp 
trao đổi với phụ huynh về từng đối tượng học sinh và đồng thời nhân được những 
thông tin từ phía phụ huynh, từ đó kịp thơi có những kế hoạch cụ thể để tập trung 
cho từng học sinh.
 * Đối với học sinh khó khăn văn hoá:
 Trước hết cần biết các em khó khăn về môn gì? mức độ đọc - viết ra sao? 
Nguyên nhân nào dẫn đến việc học còn gặp khó khăn. Để giúp các em tiến bộ trong 
học tập, tôi luôn suy nghĩ tìm ra những cách dạy, luôn học hỏi đồng nghiệp đi trước 
để có những phương pháp dạy học hay nhất để giúp đỡ, chỉ dẫn cho học sinh gặp 
khó khăn. Bên cạnh đó, tôi thường xuyên kiểm tra và theo dõi việc học bài và làm 
bài tập của học sinh.
 * Đối với học sinh nghịch ngợm trong lớp:
 Việc giúp các đối tượng này, chấp hành tốt nội quy của lớp đòi hỏi phải tốn 
nhiều thời gian. Đối với những học sinh này, tôi luôn tạo sự gần gũi thân thiện, luôn 
phát huy và tuyên dương kịp thời, phát hiện những điều tốt, có tiến bộ để dần giúp 
các em có những thái đội đúng đắn hơn trong học tập. Mặt khác tôi thường xuyên 
liên lạc, thông báo với phụ huynh của những học sinh này để cùng theo dõi, nhắc 
nhở và tạo môi trường giáo dục chặt chẽ hơn giữa nhà trường và gia đình, bên cạnh 
việc quan tâm đến từng đối tượng học sinh, đội ngũ công tác đắc lực nhất giúp tôi 
hoàn thành tốt công tác chủ nhiệm lớp là ban cán sự lớp. Đây là lực lượng đóng vai 
trò quan trọng với chất lượng học tập cũng như nề nếp lớp học.
 * Đối với học sinh năng khiếu:
 Người thực hiện: Nguyễn Thị Ngọc Mỹ - Trường TH Hà Huy Tập 10