Sáng kiến Kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm nhằm giáo dục toàn diện cho học sinh Tiểu học

 Để thực hiện được nhiệm vụ giáo dục toàn diện học sinh, đòi hỏi người giáo 
viên chủ nhiệm Bậc Tiểu học phải là một “Người thầy tổng thể” là người thầy 
mẫu mực, tấm gương đạo đức tự học và sáng tạo, là tấm gương sáng cho học 
sinh noi theo.
Xuất phát từ những vấn đề nêu trên, là một giáo viên giảng dạy và làm công 
tác chủ nhiệm lớp nhiều năm, với sự trăn trở, mong muốn, cần phải làm gì để 
thực hiện có hiệu quả, thực hiện tốt mục tiêu giáo dục? Quá trình dạy học và 
giáo dục sẽ mang lại điều gì cho trẻ, đúc rút được kinh nghiệm gì, có sáng kiến 
gì góp phần vào cải tiến phương pháp dạy học và giáo dục? Với lòng yêu nghề 
mến trẻ, tinh thần hăng say học tập, rèn luyện, học hỏi, trao đổi kinh nghiệm, 
tích cực tham gia phong trào dạy học, góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục toàn 
diện học sinh ở trường Tiểu học, tôi quyết định lựa chọn và nghiên cứu sáng 
kiến “Kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm nhằm giáo dục toàn diện cho 
học sinh Tiểu học ”.
1. MỤC TIÊU, NHIỆM VỤ CỦA ĐỀ TÀI
2. Mục tiêu
– Thấy được tầm quan trọng của giáo viên chủ nhiệm lớp ở tiểu học, từ đó tìm 
hiểu các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả trong việc giáo dục toàn diện học 
sinh ở trường Tiểu học, góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục tiểu học.
 2. Nhiệm vụ
– Nghiên cứu cơ sở lí luận có liên quan đến đề tài.
– Tìm hiểu thực trạng việc dạy học – giáo dục và công tác chủ nhiệm ở một số 
lớp thuộc trường tiểu học.
– Đề xuất một số giải pháp, biện pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn 
diện học sinh ở trường Tiểu học.
III. ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
1. Đối tượng nghiên cứu: thật ý nghĩa đối với các em và đối với đất nước. Học sinh Tiểu học như mầm 
cây mới nhú, rất cần sự che chở, bảo vệ, chăm sóc, uốn nắn không chỉ của thầy 
cô giáo mà còn của gia đình, và của cả xã hội.
Học sinh Tiểu học có thể tiếp nhận mọi điều được giáo dục từ thầy cô, gia đình 
và ngoài xã hội. Gia đình là nơi các em sinh ra và lớn lên từ nhỏ, thời gian các 
em sinh hoạt cùng gia đình chiếm nhiều hơn thời gian ở trường, mọi điều ở gia 
đình có ảnh hưởng, tác động lớn đối với các em. Vì vậy bố mẹ, các thành viên 
trong gia đình cần biết quan tâm, cần có phương pháp giáo dục phù hợp nhằm 
góp phần giáo dục toàn diện các em.
Xã hội, địa phương có tác động lớn đối với sự phát triển của giáo dục, có ảnh 
hưởng đến nhiệm vụ, quyền lợi của học sinh. Xã hội, địa phương có điều kiện 
và trách nhiệm làm thay đổi bộ mặt giáo dục tại địa phương đó.
1. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ
2. Thuận lợi – khó khăn
3. Thuận lợi
Trong những năm gần đây, công tác chủ nhiệm lớp ở các trường tiểu học nói 
chung đã được chú trọng. Trường tôi cũng như các trường học khác trong huyện 
đã tổ chức, sắp xếp, phân công công tác giáo viên chủ nhiệm đầu năm học, chú 
trọng đến những giáo viên trẻ, nhiệt huyết, giáo viên có năng lực và giàu kinh 
nghiệm làm công tác chủ nhiệm lớp nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo 
dục học sinh.
Ban giám hiệu nhà trường đã kết hợp tốt với các bộ phận khác trong nhà trường 
nhằm chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc thường xuyên trong công tác chủ nhiệm lớp 
của giáo viên.
Một số phụ huynh đã nhận thức được vai trò và tầm quan trọng của giáo dục, 
đặc biệt là giáo dục ở bậc Tiểu học – bậc học nền tảng cho quá trình học của 
con em mình. Họ đã có ý thức tự giác, thái độ tích cực trong việc giáo dục con được phần lớn đều do sự nổ lực của bản thân. Nhưng bên cạnh đó, tôi cũng luôn 
nhận được sự động viên khích lệ của cán bộ quản lí nhà trường, đồng chí đồng 
nghệp và đặc biệt là sự tin tưởng của phụ huynh và lòng kính trọng yêu quý của 
các thế hệ học sinh.
1. Hạn chế
Bản thân nhiều năm làm công tác chủ nhiệm lớp ở các lớp gia đình học sinh có 
điều kiện kinh tế còn khó khăn, bố mẹ thường xuyên đi làm thuê theo thời vụ 
thiếu sự quan tâm đến việc học tập của con em, điều kiện học tập của các em 
còn gặp nhiều khó khăn. Chất lượng giáo dục của một số lớp đầu năm học còn 
thấp, còn một số học sinh chưa ngoan.
 3. Mặt mạnh – mặt yếu
4. Mặt mạnh
Đã nhiều năm làm giáo viên chủ nhiệm lớp, phần nào đã có chút ít kinh nghiệm 
nhưng tôi vẫn thấy công việc của một giáo viên chủ nhiệm lớp ở tiểu học là rất 
nặng nhọc, rất phức tạp. Mỗi giáo viên muốn làm tốt công tác chủ nhiệm thì 
phải vừa là một giáo viên giỏi về chuyên môn, vừa phải là một nhà tâm lí giỏi 
để hiểu học sinh, để xử lí các tình huống rắc rối sao cho khéo léo, tế nhị và đạt 
hiệu quả giáo dục cao. Nếu giáo viên không tâm huyết với nghề, không có tinh 
thần trách nhiệm cao thì khó mà hoàn thành nhiệm vụ. Chất lượng học tập của 
học sinh, nhân cách, đạo đức, lối sốngcủa học sinh rồi sẽ ra sao? Chính vì 
hiểu rõ điều đó nên trong những năm học qua, song song với việc giảng dạy tốt 
các môn học theo qui định, tôi luôn cố gắng phấn đấu làm tốt vai trò, nhiệm vụ 
của một giáo viên chủ nhiệm lớp. 
1. Mặt yếu
Học sinh lớp 5 là lớp cuối cấp ở Tiểu học. Ở lứa tuổi này, các em đã có nhiều 
thay đổi về nhận thức, về tâm sinh lí, tình cảm và cả các mối quan hệ xã hội. 
Nhiều em đang ở ngưỡng cửa của tuổi dậy thì. Các em rất dễ bị lôi kéo, dụ dỗ, 
bị xâm hại,Nhưng các em vẫn chưa có đủ khả năng để từ chối, để tự bảo vệ 5. Phân tích , đánh giá các vấn đề thực trạng mà đề tài đã đặt ra
Mỗi giáo viên chủ nhiệm lớp, muốn hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình, muốn 
đề ra các biện pháp giáo dục học sinh phù hợp, đạt hiệu quả thì trước hết giáo 
viên phải hiểu học sinh, phải nắm được đầy đủ các thông tin cần thiết về từng 
học sinh. Do vậy, ngay từ ngày đầu nhận lớp, tôi thực hiện ngay công tác điều 
tra thông qua phiếu sau đây. Tôi phát cho mỗi em một phiếu điều tra sau đây và 
yêu cầu các em điền đầy đủ 10 thông tin trong phiếu:
GIỚI THIỆU BẢN THÂN
1. Họ và 
 Tên:..
2. Là con 
 thứtrong 
 gia đình.
3. 3. Hoàn cảnh gia đình (khá giả, đủ ăn, 
 nghèo).
4. Kết quả học tập năm lớp 4: 
 ..
5. Môn học yêu 
 thích:
6. Môn học còn gặp khó 
 khăn:.
7. Góc học tập ở nhà: (Có, 
 không).
8. Những người bạn thân nhất trong 
 lớp: thường xuyên liên lạc, thông báo với phụ huynh của những học sinh này để 
cùng theo dõi, nhắc nhở và tạo môi trường giáo dục chặt chẽ hơn giữa nhà 
trường và gia đình, bên cạnh việc quan tâm đến từng đối tượng học sinh, đội 
ngũ công tác đắc lực nhất giúp tôi hoàn thành tốt công tác chủ nhiệm lớp là ban 
cán sự lớp. Đây là lực lượng đóng vai trò quan trọng với chất lượng học tập 
cũng như nề nếp lớp học.
* Đối với học sinh năng khiếu:
Đối với những em này, trong quá trình giảng dạy, tôi luôn kết hợp ra các câu 
hỏi, bài tập nâng cao hơn, khó hơn nhất là Toán và Tiếng Việt làm cho các em 
không nhàm chán và hứng thú học tập. Qua đó giáo viên phát hiện những nhân 
tài về chương trình nâng cao, tư vấn với phụ huynh mua thêm sách tham khảo 
giải các bào tập khó cho các em, nhằm trang bị những kiến thức cơ bản để tham 
gia thi học sinh giỏi các cấp.
Bên cạnh các môn học tôi luôn quan niệm rằng “ Nét chữ, nết người: ở lớp tôi 
luôn chú ý đến việc rèn chữ viết, giữ gìn sách vở của các em nên hàng tháng có 
chấm điểm, đánh giá xếp loại khen thưởng, những em có bộ vở sạch chữ đẹp để 
các em cùng nhau thi đua và có thói quen tự rèn luyện chữ viết, giữ gìn sách vở 
của mình đẹp hơn.
Hàng ngày, tôi giao nhiệm vụ cụ thể cho các em luyện viết từng bài rõ ràng. 
những em viết chữ đẹp tôi yêu cầu các em luyện viết nhiều kiểu chữ khác nhau.
Với những học sinh vẽ đẹp, hàng tuần tôi cho các em tìm hiều chọn các đề tài, 
từ đó các em hình dung và vẽ theo ý thích
* Đối với học sinh có hoàn cảnh kinh tế gia đình khó khăn:
Tôi luôn quan tâm gần gũi động viên để các em cố gắng học tập tốt như phát 
động phong trào “Giúp bạn nghèo vượt khó”, “Lá lành đùm lá rách”, gặp riêng 
phụ huynh để bàn bạc và khuyên họ khắc phục khó khăn tạo điều kiện cho com 
em học tập. Với thực trạng về các mặt và chất lượng học sinh như trên, giáo viên đã thực 
hiện áp dụng một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục toàn diện học 
sinh như sau:
Bản thân giáo viên chủ nhiệm là người phải có lập trường tư tưởng vững vàng. 
Không ngừng học tập tu dưỡng đạo đức, chính trị. Luôn luôn học tập, trau dồi 
chuyên môn nghiệp vụ, rèn luyện, đúc rút nhiều kinh nghiệm từ chính bản thân 
và đồng nghiệp trong quá trình công tác. Luôn thực hiện đúng kế hoạch của nhà 
trường đề ra, quy chế chuyên môn. Luôn luôn học hỏi, tìm tòi các phương pháp 
kĩ thuật dạy học mới, tích cực thực hiện đúng mục tiêu giáo dục nhằm nâng cao 
chất lượng hiệu quả giáo dục học sinh tại lớp mình phụ trách và góp phần nâng 
cao chất lượng giáo dục toàn diện học sinh của nhà trường.
Giáo viên chủ nhiệm ở tiểu học cần học tập, nghiên cứu hiểu rõ các văn bản, 
quy định của ngành giáo dục, hiểu Luật giáo dục tiểu học và Điều lệ trường 
Tiểu học, Chuẩn nghề nghiệp giáo viên Tiểu học nhằm để có kế hoạch dạy học, 
giáo dục phù hợp với lứa tuổi, đúng với mục tiêu giáo dục tiểu học.
2.1. Tổ chức lớp, hướng dẫn học tập: Giáo viên chủ nhiệm tổ chức họp lớp 
đầu năm học, bầu cán bộ lớp, phân chia tổ hợp lí trong việc học tập và lao động 
của lớp. Nhắc nhở một số nề nếp của lớp, hướng dẫn chuẩn bị sách vở, đồ dùng 
học tập đầu năm học. Hướng dẫn học sinh cách sắp xếp thời gian học tập hợp lí 
trong ngày và học tập ở nhà.
2.2. Phân công nhiệm vụ: Giáo viên chủ nhiệm phân công, hướng dẫn cán bộ 
lớp, các tổ học sinh thực hiện nhiệm vụ hàng ngày, hàng tuần, tháng và suốt cả 
năm học.
2.3. Học sinh học tập nội qui học sinh, nhiệm vụ học sinh Tiểu học và các 
quy định khác: Giáo viên chủ nhiệm cần tổ chức, hướng dẫn cho học sinh học 
tập, thực hiện nội quy học sinh, 5 nhiệm vụ của học sinh tiểu học và một số quy 
định đầu năm học của nhà trường. (Thực hiện trong tiết sinh hoạt lớp cuối tuần).