Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp cán bộ quản lý và giáo viên trong công tác chủ nhiệm Lớp

 thế nào trong công tác giáo dục học sinh lớp mình chủ nhiệm và đã đạt kết quả như 
thế nào.
 Từ đó đề ra những giải pháp hiệu quả và cụ thể việc áp dụng nhằm nâng cao 
chất lượng giáo toàn diện của nhà trường.
 Tôi đã rút ra được những bài học kinh nghiệm từ việc trải nghiệm thực tế.
 1.3. Đối tượng nghiên cứu: Học sinh và giáo viên trường Tiểu học.
 1.4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu:
 - Học sinh và giáo viên trường Tiểu học Hoàng Văn Thụ.
 1.5. Phương pháp nghiên cứu.
 - Phương pháp nghiên cứu lý luận: Thu thập những thông tin từ công tác quản 
lý, từ lớp tập huấn công tác chủ nhiêm lớp do ngành tổ chức tháng 10 năm 2012, các 
bài tham luận trên Internet, tham khảo ý kiến giáo viên, học sinh.
 - Phương pháp quan sát:
 Quan sát hoạt động học và sinh hoạt tập thể của học sinh.
 - Phương pháp điều tra: Trò chuyện, trao đổi với các CBQL, các giáo viên, 
học sinh, cha mẹ học sinh.
 - Phương pháp tổng kết kinh nghiệm:
 + Tham khảo những bản báo cáo, tổng kết hàng năm của ngành, của nhà 
trường.
 + Tham khảo kinh nghiệm của các trường bạn.
 + Tham khảo những kinh nghiệm của các giáo viên chủ nhiệm lớp.
 II. PHẦN NỘI DUNG
 II.1. Cơ sở lí luận:
 Nhiệm vụ của giáo viên được quy định tại Điều 34, Điều lệ trường Tiểu học, 
(Ban hành kèm theo Thông tư số 41/2011/TT-BGDĐT ngày 30/12/2010 của Bộ 
trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo).
 1. Giảng dạy, giáo dục đảm bảo chất lượng theo chương trình giáo dục, kế 
hoạch dạy học; soạn bài, lên lớp, kiểm tra, đánh giá, xếp loại học sinh; quản lí học 
 2 ứng xử có văn hoá của học sinh. Giáo viên chủ nhiệm phải chịu áp lực từ nhiều phía: 
lãnh đạo nhà trường, giáo viên bộ môn, gia đình học sinh, xã hội và học sinh. Vì vậy 
muốn làm tốt cộng tác chủ nhiệm lớp đòi hỏi giáo viên phải có những phương pháp 
phù hợp.
 II.2. Thực trạng:
 a. Những thuận lợi và khó khăn:
 Về phía học sinh:
 + Theo đặc điểm tâm lý lứa tuổi thì các em ở lứa tuổi tiểu học đang hình thành 
nhân cách, hay làm theo, nói theo những việc làm lời nói của người lớn nên giáo 
viên chủ nhiệm đóng vai trò hết sức quan trọng hướng dẫn học sinh thực hiện các 
hoạt động của lớp, nhà trường đề ra. 
 + Điều kiện sinh hoạt, hoàn cảnh sống và học tập của các em khác nhau. 
 Về phía gia đình và xã hội:
 + Do hoàn cảnh kinh tế, gia đình chủ yếu làm nông, chăn nuôi nên còn tập 
trung nhiều với công việc nhà, chưa chú trọng việc giáo dục con em. Việc chăn trâu, 
bò còn giao cho học sinh; hoặc mùa thu hoạch còn giao công việc cho học sinh,
 + Ở địa phương còn tồn tại nhiều tệ nạn xã hội như: nói tục - chửi thề, cờ bạc, 
game, Trong khi đó, sự hiểu biết của các em còn hạn chế mà phải thường xuyên 
tiếp xúc với các tệ nạn xã hội nên sẽ làm ảnh hưởng tới sự phát triển nhân cách, đạo 
đức, văn hoá của học sinh.
 Về phía Nhà trường và giáo viên:
 + Phần lớn giáo viên tập trung dạy văn hoá chưa thật sự quan tâm, còn xem 
nhẹ đến công tác giáo dục đạo đức học sinh. 
 + Cán bộ quản lý, giáo viên chưa đặc biệt quan tâm đến công tác chủ nhiệm. 
Chưa khen thưởng, động viên các giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp, đồng 
thời phê bình, khiển trách các giáo viên chưa làm tốt.
 +) Thực trạng của nhà trường:
 * Thuận lợi:
 4 GVCN phải thực sự có tầm, có năng lực, có tâm, phải là người thực sự thương 
yêu các em, phải có nhiều kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp mới có thể vận 
dụng và đem lại hiệu quả cao khi vận dụng phương pháp này.
 Đối với những học sinh chưa có sự cầu tiến, gia đình không có sự phối hợp tốt 
với giáo viên chủ nhiệm để giáo dục thì một số trường hợp sẽ có sự tiến bộ chậm 
hơn.
 c. Mặt mạnh, mặt yếu khi vận dụng đề tài
 * Mặt mạnh:
 Khi vận dụng kinh nghiệm trên vào công tác quản lý, chỉ đạo giáo viên làm 
công tác chủ nhiệm lớp các thầy cô sẽ có một số kinh nghiệm khi phân công giáo 
viên chủ nhiệm; giáo viên chủ nhiệm cũng có một số kinh nghiệm để công tác giáo 
dục đạo đức học sinh đạt hiệu quả cao. Việc vận dụng phương pháp này sẽ giúp các 
thầy cô đỡ mất thời gian đầu tư nhiều cho công tác chủ nhiệm. 
 - Giáo viên có tinh thần trách nhiệm, đồng ý khi được lãnh đạo phân công 
nhiệm vụ.
 - Nề nếp của nhà trường được đảm bảo.
 - Cha mẹ học sinh, học sinh tin tưởng vào giáo viên. Như vậy, uy tín của giáo 
viên được nâng lên.
 - Giáo viên chủ nhiệm sẽ là tấm gương sáng cho học sinh noi theo.
 * Mặt yếu: 
 - Đối với những giáo viên không có tính kiên trì, không yêu nghề mến trẻ, 
chưa thật sự tận tâm với công việc thì có thể không đem lại hiệu quả như mong 
muốn. Nếu vận dụng không khéo, vận dụng không linh hoạt cho từng đối tượng học 
sinh thì hiệu quả không cao.
 - Một số giáo viên khi được phân công chủ nhiệm lớp này, lớp kia thì không 
muốn nhận. Phải động viên, phải nhắc nhở mới nhận,
 - Đối với những giáo viên không có tính kiên trì, không yêu nghề mến trẻ, 
chưa thật sự tận tâm với công việc thì có thể không đem lại hiệu quả như mong 
muốn.
 6 Những em học yếu, gia đình khó khăn, thiếu sự quan tâm hay chán học, trốn học, bỏ 
học đi chăn bò hoặc thích đi chơi, ra quán internet chơi gem, lừa dối cha mẹ lấy,... 
Tìm mọi cách để che dấu lỗi của mình, lừa thầy, dối cô, lừa cha, dối mẹ. Những đối 
tượng này thầy cô làm công tác chủ nhiệm cần phải nắm bắt kịp thời có cách ngăn 
chặn không để các em sa vào ham chơi, quên cả học tập. 
 Tâm lí một số thầy cô giáo chủ nhiệm sợ mất nhiều thời gian (không chịu khó) 
rèn các em nên thường bỏ qua, ít quan tâm nhắc nhở. Khi em này chán học, muốn bỏ 
học thường lôi kéo, rủ rê em khác theo mình. Cũng từ đó mà các em vi phạm đạo 
đức, không thực hiện tốt nội quy của trường, lớp đề ra. Việc hiện nay học sinh vi 
phạm đạo đức, vi phạm nội quy của nhà trường trở thành phổ biến khó xử lí. Muốn 
đưa các em vào khuôn khổ nề nếp đòi hỏi lực lượng các thầy cô giáo phải thể hiện 
quyết tâm cao trong việc xử lí đồng bộ và thống nhất ngăn chặn kịp thời những hành 
vi vi phạm đạo đức của người học sinh. Làm tốt công tác này sẽ giúp các em hạn chế 
được những khuyết điểm và chú tâm hơn vào việc học tập.
 II.3. Giải pháp, biện pháp:
 a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp:
 Xuất phát từ thực tế, tôi mạnh dạn đưa ra một số biện pháp mà tôi đã rút ra 
được. Nhằm mục đích trao đổi với đồng nghiệp để cùng nhau tháo gở những mặt 
còn hạn chế của công tác phân công giáo viên và giáo viên chủ nhiệm lớp trong 
trường học. Nhà trường luôn duy trì và ổn định tốt nề nếp dạy dọc, nề nếp ra vào 
lớp. Từng bước đưa chất lượng giáo dục toàn diện ngày một đi lên. Đặc biệt công tác 
giáo dục đạo đức đạt hiệu quả. 
 b. Nội dung và cách thức thực hiện:
 - Đối với Ban lãnh đạo nhà trường phải nắm và thực hiên được các yếu tố 
trong công tác quản lý: Kế-Tổ-Đạo- Kiểm.
 - Xây dựng kế hoạch phải sát thực tế, phù hợp tình hình của đơn vị, có tính 
khả thi cao.
 8 năng lực của từng em. Từ đó giáo viên chủ nhiệm xây dựng phương pháp giáo dục 
cụ thể cho từng đối tượng. 
 Có thể giáo viên điều tra bằng nhiều cách khác nhau như: xem sơ yếu lí lịch, 
hỏi thông tin từ giáo viên chủ nhiệm cũ, giáo viên bộ môn, giáo viên dạy thay trong 
lớp, trực tiếp đến gia đình học sinh, hỏi qua bạn bè trong lớp, qua Ban Đại diện cha 
mẹ của lớp để nắm tình hình. Đối với học sinh cá biệt giáo viên chủ nhiệm phải đến 
gia đình trực tiếp gặp cha mẹ học sinh nắm bắt một số thông tin như hoàn cảnh gia 
đình, mối quan hệ của học sinh đó với những đối tượng ngoài xã hội, v.v... Trao đổi 
hỏi thăm tình hình học tập cũng như đạo đức của các em trong những năm học trước 
để nắm bắt chính xác từng đối tượng từ đó có kế hoạch giáo dục cụ thể các em.
 + Phân loại đối tượng học sinh:
 Tuỳ theo đặc thù của từng lớp mà giáo viên chủ nhiệm có cách phân loại đối 
tượng học sinh khác nhau sao cho phù hợp để việc giáo dục các em thuận lợi hơn. 
Giáo viên chủ nhiệm chủ động sắp xếp thời gian gặp từng đối tượng để trao đổi, trò 
chuyện tâm tư với các em một cách chân tình, cởi mở. Tạo mối quan hệ gần gũi thân 
thiện với các em ngay từ đầu năm học. Có thể phân loại học sinh theo các mặt: hạnh 
kiểm, học lực, hoàn cảnh gia đình của học sinh thông qua giáo viên chủ nhiệm, giáo 
viên giảng dạy bộ môn và học bạ của lớp mấy năm trước. Khi đã phân loại được đối 
tượng học sinh thì tùy từng đối tượng học sinh để GVCN chọn cho mình một 
phương pháp giáo dục khác nhau sao cho phù hợp và có hiệu quả nhất. 
 + Ổn định nề nếp sinh hoạt và nề nếp học tập ngay từ đầu năm học. Bố trí chỗ 
ngồi cho phù hợp, chọn bầu cán bộ lớp cũng hết sức quan trọng. Vị trí ngồi của các 
em khuyết tật, đối tượng học sinh tích cực, học sinh chưa ham học, hay nghịch phá 
sao cho hợp lý để các em giúp đỡ nhau trong học tập, để xây dựng đôi bạn cùng tiến, 
để khi các em thảo luận trong học tập có hiệu quả hơn.
 + Xây dựng nội quy riêng cho lớp mình chủ nhiệm. Khi đưa ra nội quy của 
lớp bên cạnh dựa vào nội quy của Nhà trường, của Liên đội còn dựa vào tình hình 
của lớp mình chủ nhiệm để đưa ra một số quy định riêng. 
 10 đạo đức tư cách tốt trước hết thầy cô phải là một tấm gương sáng mẫu mực về mọi 
mặt, ở mọi lúc, mọi nơi để học sinh noi theo. Vì vậy, giáo viên khi đánh giá hay 
nhận xét phải nhẹ nhàng, dùng lời khuyến khích động viên theo đúng tinh thần TT 
30/BGD&ĐT về Đánh giá xếp loại học sinh tiểu học. 
 + Phối hợp với cha mẹ học sinh, Phối hợp với các tổ chức đoàn thể ở địa 
phương để giáo dục học sinh:
 Để làm tốt công tác thì mối liên hệ giữa giáo viên và Cha mẹ học sinh là rất 
cần thiết. Giáo viên chủ nhiệm vốn là cầu nối giữa nhà trường và gia đình học sinh.
 Giáo viên chủ nhiệm phải có sự phối hợp với Ban đại diện cha mẹ học sinh 
của lớp. Từ đầu năm học phải đề ra kế hoạch hoạt động của Ban ĐDCMHS trong 
năm. Ban Ban ĐDCMHS phải bám sát lớp, phát động phong trào thi đua theo từng 
đợt có khen thưởng kịp thời đối với học sinh tốt và những em có tiến bộ. Sau mỗi 
đợt phát động đều có tổng kết, rút kinh nghiệm có khen thưởng kịp thời. Đối với học 
sinh cá biệt Ban ĐDCMHS cùng giáo viên chủ nhiệm đến trực tiếp gia đình học sinh 
thông báo tình hình học tập và đạo đức của học sinh bàn biện pháp giáo dục. GVCN 
lớp phải phải thông báo cho CMHS nắm được điểm tốt, điểm hạn chế của từng em 
để cha mẹ học sinh biết. Cha (mẹ) phải có trách nhiệm phối hợp cùng GVCN để 
giáo dục con em. 
 Đi thực tế gia đình học sinh là một việc làm cần thiết của giáo viên chủ 
nhiệm. Bởi có đi thực tế mới nắm được tình hình cụ thể, hoàn cảnh cụ thể của từng 
em. GVCN chú ý những đối tượng học sinh dân tộc thiểu số, học sinh có hoàn cảnh 
khó khăn. Tìm hiểu để động viên kịp thời đối với những em gia đình nghèo đông 
con để có kế hoạch quyên góp ủng hộ các em. GVCN cần lên kế hoạch cụ thể đi 
thực tế từng tháng, kì sao cho việc làm này thường xuyên, liên tục trong năm. Dành 
thời gian nhiều hơn cho đối tượng học sinh cá biệt.Cho gia đình cam kết để cùng 
nhau phối hợp giáo dục. 
 GVCN cũng cần phải phối hợp với tốt các tổ chức đoàn thể ở địa phương như: 
Đoàn thanh niên, Hội phụ nữđể kịp thời nhắc nhở, động viên những gia đình thiếu 
 12