Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp duy trì thư viện bền vững trong trường học
Sách là nơi ghi lại, lưu trữ những điều hiểu biết của con người và ở đó cũng chính là nơi chia sẻ những thông tin, những suy nghĩ giữa con người với con người. Ngoài việc học ở ngoài đời, thực tế, từ mọi người xung quanh, sách là người bạn không thể thiếu của con người.
Sách là nguồn tri thức vô giá mà mỗi chúng ta có thể tự tìm tòi trong suốt cuộc đời của mình và cũng là nguồn kiến thức vô tận của nhân loại. Khi đọc sách ta sẽ có cảm giác như mình đang được dẫn vào thế giới thực, từ đó ta sẽ bắt gặp ở đó nhiều điều bổ ích.
Tất cả các nước trên thế giới nói chung và Việt Nam ta nói riêng đang bước vào một thời đại mới. Đó là thời đại của công nghệ, của khoa học kĩ thuật, của trí tuệ. Trong sự nghiệp đổi mới đất nước. Đảng và nhà nước ta luôn xác định “ Giáo dục là quốc sách hàng đầu”. Sự quan tâm, chỉ đạo để sự nghiệp giáo dục ngày càng lớn mạnh, nâng cao chất lượng trong việc dạy và học, đào tạo những con người mới phát triển toàn diện, góp phần xây dựng đát nước. Trong đó, thư viện trường học có một vị trí rất quan trọng trong việc tham gia vào sự nghiệp phát triển giáo dục.
Thư viện trường học cung cấp các dich vụ học tập, sách và các nguồn tư liệu khác nhau tạo điều kiện cho các thành viên của trường học trở thành những người biết suy nghĩ, quyết đoán. Với nhà trường sách, báo, truyện lại có ý nghĩa quan trọng vì nó là người bạn gần gũi nhất, là học liệu cần thiết nhất của thầy và trò. Học sinh cần có sách giáo khoa, sách bài tập, sách tham khảo để học tập và luyện tập. Giáo viên cần có sách giáo khoa, sách nghiệp vụ, sách tham khảo để giảng dạy và bồi dưỡng chuyên môn, không ngừng nâng cao kiến thức. Ngoài ra các loại báo, tạp chí, truyện,…ở thư viện cũng là nguồn tài liệu tham khảo hết sức quan trọng đối với giáo viên và học sinh trong nhà trường. Chính vì vậy, từ lâu thư viện trường học đã trở thành một bộ phận không thể thiếu được trong nhà trường.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp duy trì thư viện bền vững trong trường học
Phần III: KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 1. Những bài học kinh nghiệm Trang 15 2. Ý nghĩa của sáng kiến Trang 3. Những kiến nghị đề xuất Trang 16 Phần I MỞ ĐẦU 1. Lí do viết sáng kiến Sách là nơi ghi lại, lưu trữ những điều hiểu biết của con người và ở đó cũng chính là nơi chia sẻ những thông tin, những suy nghĩ giữa con người với con người. Ngoài việc học ở ngoài đời, thực tế, từ mọi người xung quanh, sách là người bạn không thể thiếu của con người. thư viện lớp học là một nội dung rất đáng được quan tâm với trường Tiểu học Quang Châu cũng như các trường bạn trong địa bàn cần được tổ chức xây dựng và đưa vào hoạt động có hiệu quả. 2. Mục đích nghiên cứu Đưa ra các giải pháp nhằm duy trì hoạt động của thư viện trong nhà trường một cách bền vững và lâu dài. Nhằm để thực hiện các hoạt động giải trí, giảm bớt căng thẳng sau các giờ học trên lớp. Là nơi thể hiện được tính đoàn kết, thân thiện sáng tạo của học sinh. Nhằm xây dựng, tổ chức các hoạt động của Thư viện trường học thân thiện đảm bảo đầy đủ các tiêu chuẩn của Thư viện đạt chuẩn Quốc gia và thực sự trở thành địa chỉ tin cậy để cán bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh thường xuyên khai thác, tìm kiếm các thông tin phục vụ công tác chuyên môn, nâng cao kiến thức, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Cán bộ giáo viên, học sinh, cha mẹ học sinh va các tổ chức đoàn thể trong và ngoài nhà trường trường Tiểu học Quang Châu. Hoạt động thư viện của trường Tiểu học Quang Châu. 3.2. Phạm vi nghiên cứu Trường Tiểu học Quang Châu trong năm học 2021 - 2022 . Hoạt động thư viện trong và ngoài nhà trường. 4. Nhiệm vụ nghiên cứu - Lôi cuốn được đông đảo phụ huynh học sinh cùng tham gia. Phần II NỘI DUNG Chương I CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CƯU I. CƠ SỞ LÍ LUẬN Trong công cuộc đổi mới ngày nay, xã hội càng phát triển thì chất lượng giáo dục ngày càng được nâng cao, cụ thể là cấp học ở bậc tiểu học có nhiều chuyển biến lớn về nội dung và phương pháp giáo dục. Đó chính là hệ thống thường xuyên cập nhật, điều chỉnh chương trình và nội dung dạy học. Chính vì thế công tác thư viện có vai trò hết sức quan trọng. Các loại sách, báo, truyện mà các em được đọc cần thiết cho việc học tập, đời sống sinh hoạt, lao động, đó cũng là công cụ cần thiết để học các môn khác. Thư viện trường tiểu học là một bộ phận cơ sở vậy chất trọng yếu, trung tâm sinh hoạt văn hóa và khoa học của nhà trường. Thư viện góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy của giáo viên, bồi dưỡng kiến thức cơ bản về khoa học thư viện và xây dựng thói quen tự học, tự nghiên cứu cho học sinh. Tạo cơ cở từng bước thay đổi phương pháp dạy và học. Đồng thời thư viện tham gia tích cực vào việc bồi dưỡng tư tưởng chính trị và xây dựng nếp sống văn hóa mới cho các thành viên của nhà trường. Thư viện là nơi tập trung đầy đủ sách, có khả năng và phương tiện để phục vụ tốt nhất, tiết kiệm nhất những yêu cầu, những thắc mắc của giáo viên, học sinh trong việc dạy và học. Để nâng cao chất lượng giảng dạy thầy phải đọc. Để nâng cao chất lượng học và bổ sung kiến thức trò phải đọc. Vì vậy, công tác thư viện gắn liền với việc dạy và học. Phải lấy mục tiêu đào tạo và nhiệm vụ năm học của nhà trường làm mục tiêu và nhiệm vụ của thư viện nhà trường. Đối với giáo viên, vấn đề quan trọng không chỉ làm sao dạy được cho học sinh, các kiến thức trong phạm vi chương trình mà còn phải luôn tự bồi dưỡng, trau dồi kiến thức để góp phần đào tạo học sinh thành những con người có nhân cách, phát triển toàn diện. trọng của thư viện trong một tổ chức nhà trường. Khi Bộ GD&ĐT phát động phong trào "xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực" thì thư viện trường học được biết đến với tên và nội dung mới: Thư viện trường học thân thiện, thư viện Room To Read. II. CƠ SỞ THỰC TIỄN Nhà trường quan tâm và đầu tư về cơ sở vật chất, tu sửa 2 công trình thư viện lớn ngoài trời; 2 phòng thư viện; 2 phòng đọc cho học sinh và giáo viên được đặt tại 2 khu. Ngoài gia mỗi lớp có 1 tủ sách thư viên. Số sách này được thường xuyên luân chuyển các lớp để tất cả học sinh đều có cơ hội đọc sách. Thành lập nhóm cộng tác viên thư viện của nhà trường và của các lớp đi vào hoạt động có nề nếp. Tại đây là nơi “lưu truyền tri thức và khơi nguồn cảm hứng” - Lưu giữ tri thức cho các thế hệ mai sau, truyền bá tri thức trong cộng đồng, khơi nguồn cảm hứng cho người đọc để sáng tạo các giá trị văn hoá vật thể và phi vật thể, các giá trị của đời sống và xã hội. Tất cả những mong muốn trên chỉ có thể thực hiện thành công nếu có một không gian thư viện phù hợp. Công tác quản lý giáo dục trong giai đoạn hiện nay, người cán bộ quản lý không chỉ nắm vững pháp luật mà còn phải có các kỹ năng quản lý. Vì vậy, việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện là nhiệm vụ của nhà trường. Xây dựng thư viện, đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, tổ chức thu hút mọi thành viên trong nhà trường tham gia hoạt động thư viện nhằm khai thác triệt để kho sách, nhất là sách nghiệp vụ và sách tham khảo là góp phần để nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường. Thực tiễn hoạt động thư viện của những năm trước đây: cơ sở vật chất tương đối đầy đủ, có phòng đọc, có trang thiết bị tối thiểu, nhưng sách, tài liệu tham khảo, báo chí còn hết sức nghèo nàn... còn rất nhiều hạn chế trong công tác thư viện trường học. Nhận thức công tác thư viên trường học đóng một vai trò quan trọng, trong công tác chỉ đạo, quản lý tôi đã có những cách làm, những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động thư viện nhà trường. Chương II THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 1. Thuận lợi 2. Khó khăn Với điều kiện cơ sở vật chất, số lượng sách trong thư viện còn nghèo nàn đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc tổ chức, quản lý của Thư viện, thiết bị nhà trường. Cơ sở vật chất trong phòng thư viện còn thiếu thốn. Một số bộ phận phụ huynh, học sinh do nhận thức chưa đầy đủ, chưa thấy được tầm quan trọng của văn hóa đọc. Một số bộ phận giáo viên có tư tưởng kết thúc dự án rồi không cần quan tâm đến hoạt động của thư viện. Chính vì vậy việc xây dựng thư viện trường học chuẩn, mang tính thân thiện được đặt lên hàng đầu. Để xây dựng một thư viện đáp ứng các yêu cầu trước mắt của nhà trường. Trước tiên phải có một tổ chức hoạt động thư viện có thể lôi cuốn, thu hút học sinh; kích thích tinh thần tự học, tự đọc sách, nghiên cứu tài liệu của học sinh tại nhiều vị trí trên khuôn viên nhà trường. Số lượng học sinh ham mê đọc sách còn hạn chế so với yêu cầu, chưa biết khai thác sách báo, chưa biết tự đọc, tự bồi dưỡng bằng sách báo, các kĩ năng đọc sách còn hạn chế Các em học sinh thường chỉ mấy tiết đầu đọc sách thấy hứng thú, sau đó cảm thấy chán và không muốn đọc tiếp, nhiều em không muốn lên thư viện vì không tìm thấy niềm vui, sự thích thú nữa. Số lượt sách giáo viên và học sinh đến mượn chưa cao. Ngoài ra việc đọc sách của các em học sinh đều mang tính thụ động, thấy thích mắt cuốn sách nào thì đọc, việc nắm bắt thông tin và rút ra bài học kinh nghiệm chưa được chủ động. Một số giáo viên còn chưa thực sự đam mê đọc, tham khảo sách, tìm tòi thông tin từ sách. Ngoài ra thư viện của trường cũng chưa có nhiều đầu sách phong phú. Nhận thức của đội ngũ giáo viên cần thay đổi cách nhìn và suy nghĩ về thư viện coi giờ thư viện là giờ lấp chỗ trống. Một số giáo viên còn chưa có hứng thú và kỹ năng đọc khiến việc truyền đạt niềm say mê đọc sách cho các em học sinh còn nhiều bất cập. Để thực hiện các mô hình thư viện trường học, mỗi giáo viên chủ nhiệm lớp phải trở thành người truyền cảm hứng đọc cho học sinh. Khó khăn tiếp theo phải kể tới là cán bộ thư viện của nhà trường kiêm nhiệm nên chuyên môn còn hạn chế dẫn tới sự kém chủ động trong việc giới thiệu sách và thu hút bạn học sinh lên thư viện. Trong khi đó chế độ chính sách, những ưu đãi dành cho cán bộ thư viện trường học còn nhiều bất cập. + Tích cực - Tự giác + Bảo vệ tài sản + Giữ vệ sinh chung - Phát triển vốn tài liệu bằng hình thức phát động phong trào quyên góp sách từ giáo viên và học sinh trong toàn trường với khẩu hiệu: “Hãy phát huy tính tích cực của học sinh để xây dựng thư viện trường học thật sự thân thiện”. Để tăng thêm ý nghĩa và hiệu quả của phong trào quyên góp sách, thư viện nhà trường đã tham mưu với Lãnh đạo địa phương, kết hợp cùng Tổng phụ trách đội và giáo viên chủ nhiệm. Chọn hình thức tổ chức quyên góp trực tiếp vào các buổi chào cờ đầu tuần, dưới sự chứng kiến của toàn thể cán bộ, giáo viên và học sinh. Đặc biệt là tập thể cán bộ giáo viện trong nhà trường thực hiện quyên góp trước nhằm giúp các em học sinh thấy được ý nghĩa của phong trào, thấy được sự đóng góp của các thầy giáo, cô giáo. Từ đó khích lệ, động viên học sinh tham gia phong trào nhiệt tình, đạt kết quả cao hơn. - Đầu tư mua thêm tài liệu, sách tham khảo, báo tạp chí phù hợp với lứa tuổi học sinh. - Thực hiện lựa chọn, luân chuyển sách trong tủ sách lưu động theo kế hoạch từng tuần, tháng, từng kì hoặc khi có tài liệu mới. Kiểm kê, quản lý số lượng, chất lượng tài liệu khi luân chuyển. - Thực hiện theo dõi gián tiếp quá trình sử dụng tủ sách lưu động của học sinh bằng hình thức tự quản. Thành lập đội học sinh cộng tác viên thư viện khoảng 20 em ở các khối lớp. Có lịch hoạt động hàng tuần cho từng thành viên, phù hợp với lịch học của từng khối. Đội cộng tác viên có nhiệm vụ quan sát các hoạt động học sinh tham gia sử dụng tủ sách lưu động, nhắc nhở các bạn khi các bạn thực hiện chưa đúng quy định và báo cáo cho cán bộ quản lí thư viện kịp thời để thư viện nhà trường có hình thức nhắc nhở và xử lí kịp thời những em học sinh thực hiện nội quy cua Thư viện chưa tốt. Mặt khác, Thư viện cần có hình thức tuyên dương, khích lệ kịp thời những em học sinh có ý thức tốt trong các buổi chào cờ đầu tuần (ít nhất một tháng một lần). 4. Quản lí CSVC, bổ sung TBDH là một nội dung lớn trong những nội dung quản lí thư viện ở trường. Nội dung này bao gồm: quản lí, sử dụng và bảo quản. Tuy nhiên, trong phạm vi nghiên cứu của sáng kiến, xuất phát từ tình hình thực tiễn của địa phương, của nhà trường chủ yếu đi sâu vào phân tích, lí giải thực trạng về công tác quản lí thư viện, TBDH tại trường. Từ đó đề ra một số biện pháp thích hợp để có thể áp dụng vào quản lí trong trường, từng bước đưa thư viện vào quy củ và nề nếp hơn; TBDH được bảo quản tốt, ngăn nắp, khoa học, để thuận lợi trong việc sử dụng, góp phần nâng cao chất lượng dạy và học của nhà trường. Cụ thể tập trung vào các giải pháp chính như sau:
File đính kèm:
- sang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_duy_tri_thu_vien_ben.docx